İsrailli makamlardan inşa izni almanın neredeyse imkansız olduğu işgal altındaki Doğu Kudüs’te yaşayan Filistinliler, “ruhsatsız olduğu” gerekçesiyle yıllarca ikamet ettikleri evlerini kendi elleriyle yıkmaya mecbur bırakılıyor. Filistinliler, İsrail makamlarının yıkım işlemini gerçekleştirmesi halinde kendilerine dayatılan masrafları ödeyemedikleri için evlerini kendi elleriyle yıkmak zorunda kalıyorlar. Yıkımı gerçekleştirmek için İsrail’e ait belediyeden gelen ekiplerin masrafları 60 bin şekeli (yaklaşık 16 bin dolar) buluyor. İsrail resmi verilerine göre, işgal altındaki Doğu Kudüs’te yaklaşık 370 bin Filistinli yaşıyor. Buna karşın, sivil toplum örgütü Şimdi Barış’a göre, Doğu Kudüs topraklarında 14 Yahudi yerleşim biriminde 200 binden fazla yerleşimci bulunuyor. Doğu Kudüs’teki Eski Şehir’de yer alan Es-Saadiye Mahallesi sakinlerinden Hasan Cafer yaşadıkları zor durumu anlattı.
Ya oğlu için yaptığı eski bir binanın üçüncü katında bulunan ve Kubbetu’s Sahra’ya bakan daireyi kendi elleriyle yıkması ya da İsrail’e yıkım masrafları için ödeme yapması gerektiğini aktaran Cafer, bu birbirinden sevimsiz teklifler karşısında ilkini tercih etmek zorunda kaldığını söyledi. Cafer, içinde bulunduğu çıkmazı, “Evini zor şartlar altında kendi başına yapıyorsun sonra da onu kendi ellerinde yıkıyorsun” sözleriyle ifade etti.
“Oğlum, 8 yıldır eşi ve iki kızıyla bu dairede yaşıyordu, inşaat ruhsatı almak için gerekli tüm yasal işlemleri yaptık. Hatta bu süreci takip etmesi için bir mühendis ve bir avukat tuttuk” diyen Cafer, İsrail makamlarından bir Filistinli’nin ruhsat almasının imkansız olduğunu kaydetti.
Kendi eliyle yaptığı dairesini yıkmak zorunda kalan Cafer, “Bize Allah yeter o ne güzel vekildir diyoruz. Biz bu yıkımı istemeye istemeye yapıyoruz. Sadece Kudüs’ün bereketi bize sabır veriyor. Kendi elinizle bir ev inşa edip, sonra onu bizzat kendi elinizle yıkmanız zor bir durum” diye konuştu. “73 metrekare evde 10 kişi yaşıyoruz” diyen Cafer, işgalci gücün yeni bir ev bulma imkanı vermediğini de belirtti.
Doğu Kudüs’te arazilerin az olması ve İsrail makamlarının inşaat izni vermemesi Filistinlilerin yaşayacak ev bulmalarını zorlaştırıyor. İnşaat izni verilse bile maliyetinin yüksek oluşu, evlerin kira ve satış fiyatlarının artmasına neden oluyor. Bölgede, 100 metrekarelik bir dairenin fiyatı, yarım milyon doları aşarken, kiralar ise 1000 dolardan başlıyor ve bulunduğu yere göre 2 bin 500 doları geçebiliyor. Filistinli, İsrailli ve uluslararası insan hakları örgütleri, Tel Aviv makamlarının, Filistinlilerin Doğu Kudüs’teki inşaat faaliyetlerini kısıtladığını; buna karşın Yahudi yerleşimcilerin önünü açtığını ifade ediyor. Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi tarafından hazırlanan rapora göre, Doğu Kudüs ve Batı Şeria’nın yüzde 60’ını oluşturan “C” bölgesinde, İsrail makamlarının “ruhsatsız” olduğu iddiasıyla 2022’de 143, 2021’de ise 181 yapıyı yıktı.
